Psikiyatrist, psikolog, pedagog kimdir? Farkları nelerdir?

Psikiyatristler, temel tıp eğitiminin ardından ruh sağlığı alanında uzmanlık eğitimlerini tamamlamış hekimlerdir. Psikiyatristler kapsamlı gözlemler ve değerlendirmeler sonucunda ruh sağlığı ile ilişkili konularda tanı koyabilirler ve gerekli durumlarda ilaç tedavisi uygulayabilirler. Farmokolojik tedavinin yanısıra psikoterapi uygulayan psikiyatristler de bulunmaktadır.

Psikologlar, üniversitelerin psikoloji bölümlerinden mezun kişilerdir. Yüksek lisans eğitimlerinin ardından çalışmak istedikleri alanla ilgili uzmanlık kazanarak klinik, gelişim, eğitim vb. alanlarda çalışabilirler. Psikoterapi çalışmalarını ağırlıklı olarak klinik psikologlar yürütürler. Ancak ülkemizde ruh sağlığı alanında çalışmak isteyen psikologlar; akreditasyonu bulunan, kapsamlı ve uzun süreli eğitim ve süpervizyon çalışmalarına katılarak ve kendi psikoterapi süreçlerinden geçerek değerlendirme ve terapi çalışmaları yürütebilmektedirler. Psikolojik testler uygulayarak bireylerin zihinsel ve duygusal durumunu değerlendirir; farklı psikoterapi yöntemleriyle bireylerin sorunlarla baş etme kapasitelerini güçlendirmeye yardımcı olurlar.

Son yıllarda sıklıkla kullanılmaya başlayan pedagog terimi ise çoğunlukla psikolog ile karıştırılmaktadır. Ülkemizde 1982 yılından bu yana pedagoji eğitimi veren bir üniversite bulunmamaktadır. Pedagog olarak tanımlanan profesyoneller, genellikle eğitim bilimleri alanında lisans yapmış, çoğu zaman çocuk gelişimi ve eğitimi üzerine uzmanlaşmıştır. Ağırlıklı olarak öğrenme süreçleri, eğitim materyalleri ve eğitim ortamı üzerine çalışırlar. Çocukların öğrenme ve gelişim süreçlerini takip eder ve desteklemeye yönelik müdahalelerde bulunurlar.

Danışmanlık ve terapi süreci nasıl başlar?

Çocuğunuz için girdiğiniz destek arayışınızda bize telefonla ya da email üzerinden ulaşabilirsiniz. Mümkün olabilecek en kısa zaman aralığında sizinle telefonda bir görüşme gerçekleştiriyoruz. Çocuğunuzu ve ailenizi zorlayan durumlara ilişkin genel bir bilgi aldıktan sonra birlikte çalışmaya karar verirsek bir randevu oluşturuyoruz.

Bebekler ve çocuklara yönelik psikolojik çalışmalarda öncelikle ebeveynler ile görüşerek (bazı durumlarda çocuklar bulunmadan, bazı durumlarda çocukların da eşlik ettiği şekilde) ayrıntılı bir şekilde öykünüzü dinliyoruz. Bu görüşmede, yaşadığınız güçlüklerin tarihçesini, bunlarla başa çıkabilmek için denediğiniz yöntemleri, çocuğunuzun dünyaya geliş ve büyüme öyküsünü ve çocuğunuzun güçlü yanlarını öğreniyoruz. Size daha iyi yardımcı olabilmek için ailenize özgü dinamikleri anlamaya çalışıyoruz.

Daha sonra çocuğunuzun yaşına ve yaşadığı güçlüklere bağlı olarak 1-3 seans arasında değişen bir değerlendirme sürecinde çocuğunuzla görüşüyoruz. Bu süreçte, serbest oyun gözlemi yapıyor ve standart değerlendirme araçları ve testler uyguluyoruz. Değerlendirme süreci tamamlandıktan sonra ebevynler ile yeniden biraraya gelerek (çocuk bulunmadan) yaşadığınız güçlüklerin nedenlerine ve nasıl aşılabileceğine dair kendi gözlemlerimizi ve önerilerimizi paylaşıyoruz. Size yardımcı olabilecek yaklaşımlar ve müdahale yöntemlerini tartışıyor ve birlikte nasıl bir yol izleyeceğimize karar veriyoruz. Bazen birkaç görüşmeden oluşan ya da daha uzun süreli bir aile danışmanlığı süreci ile sadece ebeveynler ile çalışıyoruz bazen de çocuğu daha uzun süreli bir oyun terapisi yaklaşımına dahil ediyoruz.

Danışmanlık ve terapi süreci nasıl ilerler, ne kadar sürer, nasıl sonlandırılır?

Yapılan ilk görüşmelerin ve psikolojik değerlendirmelerin ardından çocuğun güçlendirilmesinde ve yaşadığı güçlüklerin aşılmasında oyun terapisinin uygun bir yaklaşım olduğuna karar verilirse sürece başlanır. İlk adım, mevcut durum için hangi oyun terapisi yaklaşımının kullanılacağını belirlemektir. Ardından çocuğun ihtiyacına ve ailenin koşullarına uygun bir şekilde görüşme sıklığı ve zamanı belirlenir. Ebeveynlerin oyun terapisi sürecine katılma biçimi kararlaştırılır. Bazı oyun terapisi yaklaşımlarında ebeveynler seanslara en baştan aktif bir şekilde dahil edilirken, diğer oyun terapisi yaklaşımlarında sadece çocukla bireysel seanslar yapılır ve düzenli aralıklarla aile görüşmeleri düzenlenir.

İlk değerlendirme görüşmelerinin ardından aile ile birlikte belirlenen hedeflere ulaşılmasının ardından terapi sürecini sonlandırma üzerine terapist, çocuk ve ebeveynler hep birlikte düşünür ve ortak bir karar alınır. Çocuğun başlangıçta yaşadığı güçlüklerin azaldığı, belirtilerin hafiflediği ya da ortadan kalktığı, hem çocuğun hem de ebeveynlerin güçlendiği ve zorlayıcı durumlarla kendi kaynaklarıyla başa çıkabilecek noktaya geldiği görüldüğünde terapi aşamalı bir şekilde sonlandırılır.

Oyun terapisi seanslarının ne kadar devam edeceği ve sürecin ne zaman sonlandırılacağı çocuğun ve ailenin içinde bulunduğu durumun özellikleri ile yakından ilişkili olduğu için kesin bir süre verilmesi doğru değildir. Ancak yetkin ve donanımlı bir oyun terapistinin eşliğinde ve destekleyici ebeveyn tutumlarının sağlandığı koşullarda çocukların olumlu bir dönüşüm içine girmeye başladıkları kısa bir süre sonra görülür. Bununla birlikte sahici ve kalıcı kazanımların elde edilmesi emek ve daha uzun zaman gerektirir.

Aile danışmanlığı söz konusu olduğunda sürecin ne kadar devam edeceği yaşanan sorunsalın niteliğine ve şiddetine bağlı olarak değişkenlik gösterecektir. Bununla birlikte eğer oyun terapisi ya da aile terapisi seçeneklerini gerektirmeyecek yapıda güçlüklerden bahsediyorsak, danışmanlık süreci için genellikle 3-8 arasında değişen görüşmenin yeterli olacağı söylenebilir.

Merak Edilenler

Terapi ve danışmanlık sürecine dair sık sorulan bazı soruların cevaplarını aşağıda bulabilirsiniz. Daha farklı sorularınız için lütfen bizimle iletişime geçin.